Społeczno-kulturowy wymiar stereotypów: tezy, problemy definicyjne, stan badań

Abstract

Stereotyp jest pojęciem obecnym w naukach humanistycznych i społecznych niemal od stu lat. W ciągu stulecia pojawił się szereg problemów związanych z definiowaniem stereotypu. Wynikają one przede wszystkim z interdyscyplinarnego charakteru pojęcia. Artykuł ukazuje różne, najczęściej dyskutowane cechy stereotypu. Autorka zwraca szczególną uwagę na podział stereotypów na społeczne i indywidualne (z perspektywy podmiotu i przedmiotu stereotypizacji), na zjawiska socjalizacji i akulturacji jako podstawy kategoryzacji świata i sposobu doświadczania go. Rozważa również kwestie werbalizacji stereotypów, ich związków z emocjami, doświadczeniem (społecznym i indywidualnym) oraz możliwą ocenę prawdziwości i weryfikowalności. W artykule poruszane są także problemy związane z odróżnianiem stereotypu od różnych form dyskryminacji. Zostają wyróżnione stereotypy pozytywne, neutralne i negatywne. Autorka ujmuje również stereotypy jako sądy subiektywne. Omawia także zagadnienie zmienności treści stereotypu w świadomości indywidualnej i makrospołecznej.